Pachołek Michał

Uro­dził się 28 sierp­nia 1899 roku w Msza­nie Dol­nej, powiat Lima­no­wa, syn Jakuba.

Brał udział w woj­nie pol­sko-bol­sze­wic­kiej, a po jej zakoń­cze­niu wstą­pił do poli­cji (od 1921). Otrzy­mał przy­dział do pracy w Oświę­ci­miu, gdzie peł­nił służ­bę przez około 15 lat. Po awan­so­wa­niu do stop­nia przo­dow­ni­ka został prze­nie­sio­ny na sta­no­wi­sko Komen­dan­ta Poste­run­ku w Żywcu Zabłociu.

Oże­nił się z Bro­ni­sła­wą Kacz­mar­czyk, ojciec czwor­ga dzie­ci: synów Kazi­mie­rza i Euge­niu­sza oraz córek Zofii i Heleny.

Według rela­cji sio­stry żony, Anny Busiek, wia­do­mo, że tydzień przed wybu­chem II wojny świa­to­wej Michał i Bro­ni­sła­wa wyje­cha­li wraz troj­giem dzie­ci — dwu­na­sto­let­nim Kazi­mie­rzem, pię­cio­let­nim Euge­niu­szem i dwu­mie­sięcz­ną Hele­ną do miej­sco­wo­ści Zimna Woda na przed­mie­ściach Lwowa. Dzie­się­cio­let­nia wów­czas Zofia zosta­ła u rodzi­ców żony Bro­ni­sła­wy. Praw­do­po­dob­nie Michał Pacho­łek otrzy­mał roz­kaz prze­wie­zie­nia akt poli­cyj­nych na tere­ny, na któ­rych kon­cep­cja Szta­bu Głów­ne­go Woj­ska Pol­skie­go prze­wi­dy­wa­ła zor­ga­ni­zo­wa­nie nowe­go obsza­ru obro­ny w opar­ciu o gra­ni­cę z ZSRR i Rumu­nią. Zosta­li zakwa­te­ro­wa­ni w budyn­ku miej­sco­wej szko­ły wraz z inny­mi trze­ma rodzi­na­mi (każda „miesz­ka­ła” w jed­nym rogu sali). Prze­czu­wa­jąc nadej­ście jesz­cze bar­dziej tra­gicz­nych chwil, Bro­ni­sła­wa pro­si­ła męża, aby zamie­nił mun­dur poli­cyj­ny na cywil­ne ubra­nie, ale Michał stwier­dził, że „nie będzie zdra­dzał Ojczy­zny”, i cho­dził dalej w mundurze.

Po agre­sji ZSRR 17 wrze­śnia obsza­ry wschod­niej Pol­ski zosta­ły zaję­te przez woj­ska sowiec­kie. W kon­se­kwen­cji tego faktu do nie­wo­li dosta­ło się około 250 000 żoł­nie­rzy i ofi­ce­rów, w więk­szo­ści nie­sta­wia­ją­cych oporu. Michał Pacho­łek pod­czas aresz­to­wa­nia oddał żonie swoją obrącz­kę ślub­ną ze sło­wa­mi „może Ci się przy­dać”. Michał Pacho­łek po aresz­to­wa­niu z Zim­nej Wody prze­wie­zio­ny został do obozu w Ostaszkowie.

Odzna­czo­ny Meda­lem Pamiąt­ko­wym za Wojnę 1918 – 1921, Meda­lem Dzie­się­cio­le­cia Odzy­ska­nej Niepodległości.

Michał Pacho­łek został roz­strze­la­ny 30 kwiet­nia 1940 roku w sie­dzi­bie NKWD w Kali­ni­nie (Twe­rze) i pocho­wa­ny w zbio­ro­wej mogi­le w Mied­no­je.  Został pośmiert­nie mia­no­wa­ny na sto­pień aspi­ran­ta Poli­cji Państwowej.