Kowalski Tomasz

Uro­dził się 4 listo­pa­da 1893 w Zaor­lu. Dzie­ciń­stwo i mło­dość spę­dził w pow. rawic­kim w Wielkopolsce.

Zwią­zek mał­żeń­ski zawarł ze Sta­ni­sła­wą Czaj­ką w 1918 roku, po powro­cie z I wojny świa­to­wej, pod­czas któ­rej odniósł rany.
W 1920 roku Kowal­scy zamiesz­ka­li w Byd­gosz­czy, gdzie wybu­do­wa­li dom przy ul. Kru­czej. W latach 1919 – 1924 rodzi się czwo­ro dzie­ci pań­stwa Kowal­skich: Pela­gia, Łucja, Hele­na i Ludwik.

W latach trzy­dzie­stych Tomasz Kowal­ski ukoń­czył Szko­łę Pod­ofi­cer­ską w Cen­tral­nej Szko­le Poli­cji Pań­stwo­wej w Mostach Wiel­kich koło Lwowa. Dosko­na­le znał język nie­miec­ki. Był tłu­ma­czem na spo­tka­niach zawodowych.

Uwiel­biał psy. Posia­dał małą hodow­lę owczar­ka niemieckiego.

W 1938 roku rodzi­na sprze­da­ła dom i prze­nio­sła się do Brze­ścia nad Bugiem. Tam Kowal­scy kupi­li par­ce­lę i mate­riał budow­la­ny na budo­wę nowe­go domu.

Inter­no­wa­ny przez Sowie­tów we wrze­śniu 1939 roku. Począt­ko­wo razem z inny­mi poli­cjan­ta­mi prze­trzy­my­wa­ny w nie­od­da­nym jesz­cze do użyt­ku nowym wię­zie­niu w Brze­ściu nad Bugiem. W paź­dzier­ni­ku 1939 prze­wie­zio­ny do obozu jeniec­kie­go koło Ostasz­ko­wa (Rosja), na jed­nej z wysp jezio­ra Selin­ger — w pomiesz­cze­niach poklasz­tor­nych pra­wo­sław­ne­go mona­sty­ru – Niło­wa Pustyń. Był to obóz o zaostrzo­nym rygorze.
Pomię­dzy 21 a 23 kwiet­nia 1940 roku został prze­trans­por­to­wa­ny przez opraw­ców do sie­dzi­by NKWD w Twe­rze (wów­czas Kali­nin) i tam pomię­dzy 22 a 25 kwiet­nia 1940 zastrze­lo­ny strza­łem w tył głowy.

Żona Sta­ni­sła­wa z dzieć­mi zosta­li depor­to­wa­ni 13 kwiet­nia 1940 do Kazach­sta­nu, obwód akmolski.

Prze­bieg służby:

1. W Woj­sku Pol­skim: 7 maja 1920 – 1 grud­nia 1920
2. W Poli­cji Państwowej:

• 2 grud­nia 1920 – 8 grud­nia 1920. Komen­da Okrę­gu XI w Poznaniu.
• 9 grud­nia 1920 – 12 grud­nia 1921. Komen­da Okrę­gu w Bydgoszczy.
• 13 grud­nia 1921 – 30 listo­pa­da 1924. II Komi­sa­riat w Bydgoszczy.
• 1 grud­nia 1924 – 20 czerw­ca 1933. Poste­ru­nek Kole­jo­wy Byd­goszcz Główna
• 21 czerw­ca 1933 – 10 grud­nia 1937. Wydział Śled­czy Bydgoszcz.
• 11 grud­nia 1937. I Komi­sa­riat w Brze­ściu na Bugiem.

Star­szym Poste­run­ko­wym mia­no­wa­ny 1 kwiet­nia 1934. Odzna­czo­ny Brą­zo­wym Meda­lem za Dłu­go­let­nią Służ­bę. Pośmiert­nie nomi­no­wa­ny do stop­nia aspi­ran­ta oraz odzna­czo­ny Krzy­żem Kam­pa­nii Wrze­śnio­wej 1939 roku.